ZZP-er worden

Veel mensen dromen ervan om zzp-er te worden. Zelf iets opbouwen, eigen keuzes nemen, en vooral: zelfstandig zijn en eigen baas zijn. Dat klinkt prachtig, maar een ondernemer is voor zijn inkomsten volledig van zijn klanten afhankelijk. Het belang van die klanten staat voorop, waardoor er toch min of meer naar de klanten moet worden geluisterd. Zelfstandigheid heeft dus zijn grenzen.

Wat betekent ZZP?

Een ZZP-er, wat de afkorting is voor een Zelfstandige Zonder Personeel, neemt een beetje een bijzondere plaats in binnen de ondernemers. Waar een ‘normale’ ondernemer een bedrijf op probeert te bouwen, werkt een ZZP-er vooral dienstverlenend. Een ZZP-er werkt voor verschillende opdrachtgevers zonder dat er sprake is van een daadwerkelijk dienstverband. Dat laatste is belangrijk, want er zijn regels die bepalen wanneer er wel of niet sprake is van een dienstverband.

Zelfstandigheid van de ZZP-er

Een ZZP-er moet er, net als de opdrachtgever, goed voor voor waken dat er sprake kan zijn van een verkapt dienstverband. De twee belangrijkste factoren om te zorgen dat er geen sprake is van een verkapt dienstverband zijn:



Geen gezagsverhouding
Een ZZP-er die voorheen in dienstverband heeft gewerkt, is gewend om bevelen en orders op te volgen. Daar is nu geen sprake van. De ZZP-er heeft weliswaar de opdracht voor het uitvoeren van een bepaalde opdracht of bepaalde werkzaamheden aangenomen maar die mag hij, de daarover gemaakte afspraken en natuurlijk ook de regelgeving respecterend, geheel naar eigen inzicht uitvoeren. Uiteraard is het in ieders belang om het werk in goed overleg uit te voeren, maar zijn opdrachtgever kan hem dus niet iets gaan bevelen.

Correcte opdracht en afspraken (VAR)

Indien men als ZZP-er werkt, dient men zelf zorg te dragen voor een correcte afdracht van belastingen, sociale premies en dat soort zaken. Dit moet duidelijk in de opdracht worden vastgelegd. Als die niet correct is afgesproken en vastgelegd, kan de Belastingdienst de opdrachtgever voor de afdracht aansprakelijk stellen. Opdrachtgevers kunnen van de ZZP-er daarom een zogenaamde VAR eisen. Dat is een Verklaring Arbeids Relatie. Daar zijn verschillende versies van. De ZZP-er kan zo’n VAR bij de Belastingdienst opvragen en daarmee aantonen dat hij of zij zorg draagt voor de genoemde afdracht van belasting en premies.

De VAR wordt in de loop van 2016 vervangen door een aantal modelovereenkomsten. Ook daarin worden de genoemde afspraken correct vastgelegd. Opdrachtgever en opdrachtnemer zijn dan ook samen verantwoordelijk voor het correct beoordelen van de arbeidsrelatie, ook voor eventuele aanspraken achteraf wanneer de Belastingdienst een dienstverband zou constateren.

Beginnen als ZZP-er? Eerst langs de Kamer van Koophandel

Wie als zelfstandige wil werken, dient eerst langs de Kamer van Koophandel (KvK) te gaan. Voor de meeste beroepen is namelijk een inschrijving als ondernemer noodzakelijk. In de meeste gevallen kiest men als rechtsvorm een eenmanszaak of BV. Een eenmanszaak kan ter plekke bij de KvK worden ingeschreven, voor een BV dient een notaris te worden ingeschakeld.

Werken als ZZP-er
Als ZZP-er werken heeft de nodige voordelen. Ten eerste de zelfstandigheid. Men kan deze geheel naar eigen inzicht uitvoeren, zolang dat maar in overeenstemming is met de met de opdrachtgever gemaakte afspraken, de wet en regelgeving. Dat geeft de ZZP-er een heleboel vrijheid. Daarnaast kan je er ook voor kiezen om bijvoorbeeld in het buitenland aan de slag te gaan.

Aan de andere kant is de ZZP-er, net als iedere ondernemer, ook risicodragend. Een opdracht wordt voor een bepaald bedrag aangenomen en moet daar in principe ook voor worden uitgevoerd. Er zullen ook afspraken zijn gemaakt over de termijn waarin de opdracht moet worden uitgevoerd. DE ZZP-er zal moeten zorgen dat die gehaald wordt.

Een ZZP-er heeft, als zijn financiële situatie het toelaat, ook weer de mogelijkheid om indien gewenst is een tijdje geen werk aan te nemen en zo een lange vakantie of een sabbatical te nemen.

Geen werk?
Als het de ZZP-er niet gelukt is om opdrachten binnen te halen, zijn er ook geen inkomsten. Er is dan geen sociaal vangnet zoals de WW beschikbaar. Pas als de situatie erg nijpend is, kan een ondernemer beroep doen op de Bijstand voor zelfstandigen (Bbz). Andersom zijn er ook steeds meer mensen met een uitkering die als zzp-er aan de slag gaan.

Administratie en belasting
Net als iedere anders ondernemer dient de ZZP-er er een correcte administratie op na te houden, en zorg te dragen voor een correcte en bijtijdse belastingaangifte en afdracht.

Pensioenregeling ZZP-ers
In tegenstelling tot een werknemer heeft een ZZP-er geen pensioenregeling. Hij dient hier dus zelf voorzieningen voor te treffen en hier met zijn uurloon ook terdege rekening mee te houden.

Bankrekening
Als ondernemer kan een ZZP-er het beste een aparte bankrekening afsluiten. De voorkeur gaat uit naar een zakelijke bankrekening. Daarmee worden zakelijk en privé niet alleen goed worden gescheiden, die zakelijke rekening is ook noodzakelijk als de ZZP-er aanspraak wil maken op een zakelijk krediet of een rekening courant.

Arbeidsongeschiktheid ZZP
Ook hier heeft de ZZP-er te maken met de risico’s van het ondernemerschap. Bij arbeidsongeschiktheid kan er niet gewerkt worden en zijn er geen inkomsten. Indien gewenst kan daar een speciale, behoorlijk kostbare arbeidsongeschiktheidsverzekering voor worden afgesloten.

Aansprakelijkheid ZZP-ers
Een ZZP-er is als ondernemer zelf verantwoordelijk voor wat hij wel en niet goed doet. Ook is hij aansprakelijk voor het correct en bijtijds uitvoeren van afspraken. Schade en kosten, die ontstaan als dat niet conform de afspraken is gedaan, kunnen op de ZZP-er worden verhaald. Dat geldt ook voor eventuele schade en persoonlijk letsel, die kan zijn ontstaan door een fout van de ZZP-er.

Een bedrijfsaansprakelijkheidsverzekering en een rechtsbijstandsverzekering voor ondernemers zijn dan ook sterk aan te raden.

Mogelijk zit je er al jaren over te denken; de stoute schoenen aantrekken en je baan in loondienst opzeggen. Of je hebt door de financiële crisis je baan verloren en ziet dit als de ideale mogelijkheid om het voor jezelf te proberen. Hoe dan ook; je bent niet de enige die als zelfstandige aan de slag wil! De laatste jaren schrijven jaarlijks bijna 50.000 mensen zich in als ZZP’er. Een uitdagende stap, maar wel een stap die je goed moet voorbereiden.
Om je op weg te helpen hebben wij hieronder een kort stappenplan geschreven, hoe je ZZP’er kan worden. De komende weken zullen we verder ingaan op alle losse stappen.
Succes!

Stappenplan ZZP’er worden

1. Schrijf een duidelijk en concreet ondernemersplan.

Een eigen bedrijf begint uiteraard met een goed idee. U wilt u laten verhuren als webdesigner, gaat organisatieadvies aanbieden of gaat trainingen verkopen. Waar uw expertise ook ligt, het is van essentieel belang om deze plannen concreet te maken in een ondernemersplan. Dit plan geeft inzicht en overzicht voor u zelf, en is nodig voor eventuele financiering van derden. Hoewel er veel standaardformats [1]te vinden zijn is het van belang dat je het ondernemersplan persoonlijk maakt. Belangrijke onderdelen die in ieder geval in je plan moeten staan zijn; persoonlijke gegevens, uw plannen / ideeën, marktanalyse, marketingplan, financieel plaatje.

2. Kies een rechtsvorm

Als ZZP’er moet je de keuze maken in welke rechtsvorm je de ondermening gaat starten. Als je plan is om alleen te gaan werken, kan je de keuze maken tussen een eenmanszaak of een Besloten vennootschap (BV). Mocht je een vaste samenwerking met andere ZZP’ers hebben, dan is een vennootschap onder firma (VOF) een goede mogelijkheid.
In de meeste gevallen is de eenmanszaak de juiste rechtsvorm voor ZZP’ers. Bij een eenmanszaak is één persoon (jijzelf) eigenaar van het bedrijf. U kunt zich direct eenvoudig bij de KvK inschrijven. Bij een eenmanszaak hoeft geen akte te worden opgesteld en is daardoor goedkoop en makkelijk te regelen. Belangrijk om te weten is dat er bij een eenmanszaak juridisch geen verschil is tussen uw zakelijke vermogen en uw privévermogen. Dit houdt dus in dat in het geval van een faillissement de schuldeisers ook aanspraak kunnen doen op uw huis of spaargeld.
Bij een BV bent u niet hoofdelijke aansprakelijk voor mogelijke schulden. Het oprichten van een BV moet echter via een notaris gebeuren en momenteel is nog een wettelijke eis dat u een kapitaal van 18.000 euro hebt.

3. Inschrijven bij de KvK

Om u als ZZP’er te registreren moet u zich in laten schrijven in het Handelsregister van de Kamer van Koophandel. Dit kan vanaf 1 week voor aanvang van uw activiteiten en moet uiterlijk 1 week na aanvang zijn geregeld. U kunt zich inschrijven bij alle vestigingen van de Kamer van Koophandel, maar uw gegevens komen in het beheer van de KvK in uw regio. In veel gevallen moet u vooraf een afspraak maken bij de KvK. Na inschrijving krijgt u direct een KvK-nummer voor uw onderneming. Sinds dit jaar (2013) zijn er geen kosten meer verbonden aan uw inschrijving in het Handelsregister. Op de algemene website van de Kamer van Koophandel kunt u meer informatie en de dichtstbijzijnde vestiging vinden.

4. Aanmelden bij de Belastingdienst

Nu komen we bij het minst leuke deel van het eigen ondernemer zijn. U dient natuurlijk belasting te betalen over uw inkomsten. Het aanmelden bij de Belastingdienst is niet ingewikkeld. Het meest eenvoudig is om dit al bij de KvK te laten doen. Bij uw inschrijving op het KvK kantoor zullen ze u deze optie ook voorleggen. Belasting die u in ieder geval moet betalen is inkomstenbelasting en omzetbelasting (BTW). Na uw aanmelding krijgt u van de fiscus te horen welke belastingen voor u gelden. Het BTW nummer dat u krijgt toegewezen moet u (bij uitgaande facturen boven de €100,-) op uw facturen vermelden.

5. Financiën en boekhouding voeren

Een zeer belangrijk onderdeel als startende ZZP’er is het voeren van een gedegen boekhouding. De eerste keus die u hierin moet maken is of u dit wilt uitbesteden of zelf gaat doen. De keuze hierin is natuurlijk o.a. afhankelijk van uw financiële kennis. Aangezien tegenwoordig op internet prima boekhoudprogramma’s beschikbaar zijn, is het vrij eenvoudig om de boekhouding zelf te doen. Toch kan het interessant zijn dit uit te besteden aan een boekhouder. Ondanks dat u hier natuurlijk geld voor moet betalen, kan dit de moeite waard zijn omdat hij/zij goed op de hoogte is van mogelijke belastingvoordeeltjes, en u in deze tijd u bezig kan houden met de eigen werkzaamheden. De tip bij het kiezen van een boekhouder is om als ZZP’er een boekhouder te vinden die ook zelfstandige is. Deze tarieven zijn vaak scherper dan bij de grote kantoren.

6. Go! Veel succes gewenst als ZZP-er.