Franchising is een vorm van intensieve samenwerking tussen twee zelfstandige partijen voor de distributie van goederen en/of diensten. De franchisegever is degene die een unieke formule via filiaalbedrijven uitzet. Deze filiaalbedrijven kunnen gedreven worden door zelfstandige ondernemers of door managers welke door de franchisegever geselecteerd worden. Franchising kan een nuttige en wenselijke manier zijn om te ondernemen. Hoewel Franchising in veel situaties succes heeft als methode om zaken te doen, is succes noch voor de franchisegever, noch voor de franchisenemer verzekerd. Ondernemers denken in het algemeen dat een franchiseconcept een veilige manier van ondernemen is. Dit is echter allerminst waar, immers de ondernemer drijft nog steeds voor eigen rekening en risico een onderneming!
Toch is franchise voor veel (startende) ondernemers een uitkomst om succesvol te ondernemen. Franchiseconcepten zijn er in vele vormen. De belangrijkste zijn de ‘hard’ en ‘soft’ franchise. Bij hard franchise heeft de ondernemer weinig/geen vrijheden om eigen initiatieven te ontplooien. Bij soft franchise is de ondernemer veel vrijer om eigen initiatieven vorm te geven. Het is een persoonlijke overweging voor welke vorm uw kiest.
Voordelen franchise
- profiteren van brede merkherkenning;
- efficiënte manier om zakelijke activiteiten te ontwikkelen;
- ondersteuning bij management en marketing;
- voordelen van collectief inkopen en reclame maken;
- collectief product/dienst ontwikkeling.
Nadelen franchise:
- afdracht (soms extreem hoog) deel inkomsten;
- soms weinig/geen ruimte voor eigen initiatieven franchisenemer;
- niet alle franchisegevers zijn de (grote) gevestigde ketens die zij pretenderen te zijn;
- vaak langlopende verplichtingen;
- geen garantie voor succesvol ondernemen!
Wat is franchise?
Een franchise is een contractuele overeenkomst tussen twee juridische onafhankelijke bedrijven waarbij de franchisegever de franchisenemer het recht verschaft het product of dienst van de franchisegever te vermarkten, of zijn/haar bedrijf te voeren onder diens ‘merk’, op een gegeven locatie gedurende een overeengekomen tijdsbestek en tegen een overeengekomen vergoeding, ook wel franchisefee genoemd.
Een franchisegever kiezen
Zoekt u een franchisegever? Zet dan allereerst uw eigen wensen op een rij en vraag u af of de franchisegever en de formule daarbij passen. Stel uzelf vragen zoals:
- Is de franchisegever zelfstandig of is hij een onderdeel van een groter concern? Zo ja, welk concern?
- Is de handelsnaam/het handelsmerk van de franchise goed beschermd en is het eigendom van de franchisegever?
- Hoe groot is de financiële kracht van de franchisegever?
- Sinds wanneer bestaat de franchiseformule?
- Hoe heeft het netwerk zich ontwikkeld?
- Hoeveel vestigingen heeft de franchisegever?
- Is de franchisegever lid van de Nederlandse Franchisevereniging?
U kunt de franchisegever vragen u in contact te brengen met een franchisenemer die de formule al gebruikt. Die kunt u vragen stellen zoals:
- Zijn de investerings- en exploitatiebegrotingen van destijds uitgekomen? Zo nee, waarom niet?
- Hoe ervaart hij de relatie met de franchisegever?
- Hoe is de ondersteuning van de franchisegever in de opstartfase en in het algemeen?
- Komt de franchisegever gemaakte afspraken na?
- Hoe is de inspraak van franchisenemers geregeld?
Hoe onderzoekt u de franchiseformule?
Om voor uzelf een goed beeld te krijgen van de franchiseformule kunt u zichzelf een aantal vragen stellen:
- Liggen de franchiseformule, de branche en het productassortiment mij?
- Hoeveel vrijheid biedt de formule voor een eigen invulling?
- Hoeveel franchisenemers hebben het in het verleden niet gered met deze formule? Hoe kwam dat?
- Is de franchise-overeenkomst getoetst aan de Europese Erecode en door de Nederlandse Franchise Vereniging goedgekeurd?
Verder goed om te onderzoeken:
- Zijn er zaken waar ik tegenop zie? Welke ondersteuning van de franchisegever kan ik daarbij eventueel verwachten?
- Wat is de cultuur van de organisatie (formeel of informeel, regels van bovenaf opgelegd enzovoort)?
- Heb ik de juiste vestigingspapieren/opleiding?
- Hoeveel moet ik voor de formule betalen?
- Heb ik genoeg kapitaal om in aanmerking te komen voor deze franchise?
- Wat betaal ik eenmalig, en wat doorlopend?
- Zijn er duidelijke investerings- en exploitatiebegrotingen voor het betreffende vestigingspunt?
- Is de voorgespiegelde begroting realistisch en haalbaar?
- Is het te behalen inkomen echt aantrekkelijk?
- Wat maakt de formule uniek ten opzichte van de concurrentie in deze markt?
- Welke toekomstverwachtingen zijn er voor de formule, dit product, deze dienst?
- Wat is het landelijk en regionaal marktaandeel van de franchisegever?
- Hoeveel vestigingen zijn er en welke uitbreidingen zijn te verwachten? Waar?
- Is er een markt- en/of vestigingsplaatsonderzoek gedaan? Zo ja, wat was de uitkomst?
- Krijg ik als franchisenemer een exclusief rayon? Zo ja, waarop is de rayonindeling gebaseerd? Is het rayon groot genoeg voor een rendabele exploitatie
Indien u het met een franchiseorganisatie eens bent over uw toetreding kan de (voor-)overeenkomst getekend worden. Hiermee wordt daadwerkelijk een “commitment” aangegaan tussen u en de franchisegever. De vrijblijvendheid van de gesprekken is voorbij; u kunt alleen nog maar onder bijzondere voorwaarden van elkaar af. De voorovereenkomst is bindend voor beide partijen. Daarin wordt vastgelegd dat u van plan bent binnen een bepaald exclusief gebied de franchiseformule te gaan exploiteren. U verkrijgt de exclusieve rechten om tegen vergoeding gebruik te mogen maken van de formule. In ruil daarvoor mag de franchisegever geen andere kandidaat-franchisenemer deze exclusieve rechten aanbieden. De voorovereenkomst wordt overigens niet door iedere franchiseorganisatie gehanteerd.
