Mensen die al een te tekenen contract voor hun neus hebben (de vorm staat al vast) en zich afvragen wat de uitkeringsgevolgen zijn, kunnen het beste naar ‘gevolgen’
We onderscheiden verschillende arbeidsvormen:
1. arbeidsovereenkomst
a. onbepaalde tijd
b. bepaalde tijd
c. oproepovereenkomst
d. nulurencontract
2. overeenkomst van opdracht
3. ‘witte’ beloning zonder contract
4. werken via een tussenpersoon, zoals uitzendbureau
Ad 1 arbeidsovereenkomst
Het verschil tussen een arbeidsovereenkomst en een overeenkomst van opdracht is zeer belangrijk. De definities staan in het BW (Burgerlijk Wetboek) vastgelegd. Bij een arbeidsovereenkomst bent u bij iemand in dienst. Er is sprake van een gezagsverhouding: een baas die u aanwijzingen kan geven gedurende het werk hoe u het werk moet doen, wanneer en waar u het werk moet doen. Ook is vastgelegd hoeveel uren u per week/dag werkt. In een arbeidsovereenkomst voor onbepaalde tijd zal er zowel voor u als de werkgever een opzegtermijn gelden. U mag gewoon gebruik maken van deze opzegtermijn, maar uw werkgever niet: die moet voor ontbinding van de arbeidsovereenkomst naar een kantonrechter of het CWI.
Ad 1 a. Een arbeidsovereenkomst voor onbepaalde tijd eindigt op een van tevoren afgesproken datum. Voor tussentijdse opzegging geldt hetzelfde als boven gezegd.
Een arbeidsovereenkomst verandert uw uitkeringsvorm: u moet een kopie contract sturen naar de uitkeringsinstantie, en uw uitkering (WW, WAO, bijstand) zal definitief worden aangepast.
Ad 1 b. Een overeenkomst voor bepaalde tijd. Al is er een opzegtermijn, ontbinding voor de einddatum kan alleen maar via de reachter of het CWI. Voor u zeer interessant is dat u ook een arbeidsovereenkomst kunt sluiten voor bij wijze van spreken enkele dagen. Werkgevers zullen er wat administratie voor moeten doen, maar het kan prima! Het CWI zal vloeken van het werk: uitschrijven en dan weer inschrijven, maar geen medelijden: zij zouden zichzelf veel beter kunnen organiseren zodat het in een handomdraai kan. Onder de uitkeringsvormen (WW, WAO, WW en WAO, bijstand) zullen wij u nadere aanbevelingen doen.
Ad 1 c. Een oproepovereemkomst houdt in dat u in principe niet werkt, tenzij u wordt opgeroepen. Dat moet dat minstens 3 uur achtereen zijn. De uren die u werkt vult u gewoon op uw werkbriefje in. De werkgever betaalt sociale premies en houdt die voor u in.
Ad 1 d De nulurenovereenkomst houdt helemaal in dat u in principe niet werkt, behalve wanneer u dat overeenkomt met uw opdrachtgever (het beiden goed uit komt). De werkgever let dan eveneens op de sociale premies. En u vult gewoon uw werkbriefje in.
Oproepovereenkomst en nulurenovereenkomst worden wel als arbeidsovereenkomst gezien. Daarom is het pragmatisch verstandiger als u een uitkering hebt om deze vormen te vermijden. Verreweg de meeste CWI en UWV ambtenaren zullen niet weten wat ze ermee aan moeten………….het is sterk aan te bevelen een overeenkomst van opdracht af te spreken, of een arbeidsovereenkomst.
Ad 2 Overeenkomst van opdracht.
Dit is een heel belangrijke vorm in verband met combineren van werk en uitkering. Een overeenkomst van opdracht is gedefinieerd in art 7:4000 van het BW.
Een overeenkomst van opdracht houdt in dat u een bepaalde opdracht uitvoert en dat die klaar moet zijn voor datum X en dat u daarvoor Y krijgt. Verder wordt expliciet geformuleerd dat u vrij bent:
wanneer u aan de opdracht werkt
waar u aan de opdracht werk
hoe u aan de opdracht werkt
Expliciet in het contract vermelden dat er geen sprake is van een arbeidsovereenkomst en dat men deze ook niet nastreeft is ook wenselijk. U kunt dus een ‘lumpsum’ afspreken: die opdracht is af en ik krijg er die som voor. Eventueel kunt u ook een prijs per stuk of prijs per uur afspreken.
Een populaire term hiervoor is ‘freelancen’, maar deze term is met opzet niet gebruikt omdat ‘freelancen’ ook wel voor andere zaken wordt gebruik en omdat ‘freelancen’ geen enkele juridische status heeft – overeenkomst van opdracht is wel goed in het BW gedefinieerd.
Voordelen van de overeenkomst van opdracht voor u zijn:
Geen baas!
Veel vrijheid in tijdsindeling
Geen definitieve gevolgen voor de (WW) uitkering
Mogelijkheid om een hoog tarief af te spreken zodat u veel WW over houdt.
Mogelijkheid om een hoog tarief af te spreken zodat u veel WW over houdt. Stel u kunt een opdracht doen, webdesign, voor een opdrachtgever. U kunt ervoor kiezen om ‘langzaam te werken’ en de site in 20 uur maar 50 euro per uur af te hebben (1000 euro in totaal), of u kunt via uw overeenkomst van opdracht ervoor kiezen snel te werken en de site in 10 uur maal 40 euro per uur af te hebben. Het laatste is veel gunstiger: stel u hebt een WW van 40 uur per week, als u in die week in 10 uur het webdesign afmaakt, worden er in die week 10 uren WW afgetrokkenn, houdt u 30 uren WW over en voor de 10 gewerkte urenhoudt u 1000 euro over! De week daarop veert uw WW automatisch weer terug naar 40 uur.
Het met een overeenkomst van opdracht verdiende geld komt volledig op uw rekening te staan. Aan het einde van het jaar geeft u dit gewoon aan de fiscus op en betaalt u belasting. Lekker eenvoudig.
Punten waar u wel voor moet oppassen zijn:
CWI-ers en UWV-ers die niet snappen dat een overeenkomst van opdracht uw WW niet blijvend aantast. Wij kennen een geval waarbij iemand na een week 29 uur met overeenkomst van opdracht diens WW daarna ook blijvend lager werd uitgekeerd, maar door hoger in de boom te klimmen hebben wij ons gelijk gehaald.
Fictief dienstverband. Als u maar 1 opdrachtgever hebt en er structureel meer dan 2 dagen per week voor werkt, zal he UWV al sneller bij uw opdrachtgever aankloppen en aandringen op betaling van sociale premies. Voor u hoeft dit geen ramp te zijn, voor uw opdrachtgever werl…..probeer daarom minstens 3 verschillende opdrachtgevers in een jaar te hebben. U kunt zich ook indekken door bij de belastingdienst.nl een VAR formulier aan te vragen en in te vullen. Dan krijgt u een VAR verklaring. VAR staat voor Verklaring ArbeidsRelatie. Daarin wordt dan verklaard dat u geen werknemer bent.
U moet uw opdrachtgever wel factureren om uw geld te krijgen. De opdrachtgever zal van u eisen dat ofwel uw sofinummer op de factuur staat ofwel uw Kamer van koophandel nummer. Maar dit is alles geen probleem, aan het einde van het jaar vult u uw belastingformulier in en geeft u alles keurig aan als extra inkomsten.
Ad 3 Witte beloning zonder contract.
Als u en opdrachtgever elkaar vertrouwen – en dat is het waarschijnlijkst bij herhaling van opdrachten, continuïteit – kunt u ook zonder contract werken. U stuurt om de zoveel tijd de opdrachtgever een factuur die hij dan aan u betaalt. Op die factuur staat uw sofinummer of uw kamer van koophandel nummer, en u krijgt het geld op de rekening. Aan het einde van het jaar geeft u deze inkomsten gewoon op aan de belasting. Op uw werkbriefje moet uw opdrachtgever een bepaald aantal uren invullen en afstempelen. Wellicht bent u beiden niet zo geïnteresseerd in het aantal uren…..u beiden gaat het meer om of de dienst is geleverd en betaald. Bij twijfel: vul een laag aantal uren in, dan houdt u meer WW-geld over.
U en opdrachtgever lopen wel het risico van een ‘fictieve arbeidsovereenkomst’. Dat gebeurt bijvoorbeeld als u maar 1 of 2 opdrachtgevers hebt en daar veel voor doet. Dat kan het UWV op een gegeven moment komen en zeggen: er is toch een arbeidsovereenkomst. Het gevolg is dat uw opdrachtgevers alsnog werkgever wordt, premies moet betalen en u alsnog in dienst wordt verklaard eneen gezagsverhouding hebt. Voorkom dit door een VAR (Verklaring Arbeids Relatie) aan te vragen bij de belastingdienst. NL zou NL niet zijn als de normen voor het beoordelen van een fictieve arbeidsrelatie door het UWV (sociale zaken) niet lichtelijk zouden afwijken van die van de belastingdienst.
Er zijn geen definitieve gevolgen voor de (WW) uitkering. Op het werkbriefje vult u gewoon in hoeveel uren u gewerkt hebt, zonder aan te kruisen dat er een arbeidsovereenkomst is. Als u de week daarop weer ‘0 uren’ invult op uw WW-briefje, keert veert het aantal WW-uren vanzelf terug naar uw volledige WW. Althans, zo hoort het en daar hebt u recht op – over eventueel afdwingen leest u elders op de site.
Ad 4 Werken via een tussenpersoon
Het kan zijn dat uw potentiële opdrachtgever bang is om een overeenkomst van diensten af te sluiten, omdt deze niet weet hoe dat werkt e.d. Schakel ons dan in onder contact, wij weten tussenpersonen die niet zoveel vragen! De werkwijze is dan: de tussenpersoon (bijvoorbeeld een BV) factureert uw opdrachtgever, en u factureert de BV die u ertussen hebt gezet. De BV maakt een kleine marge voor management en administratie. Het kan goed zijn dat uw opdrachtgever het fijner vindt met een BV zaken te doen dan met een losse freelancer.
Zeer handig, dankjewel!